Μάθημα ζωής

Η παρακάτω επιστολή γράφτηκε από τον Βιετναμέζο μετανάστη Ha Minh Thanh, ο οποίος εργάζεται ως αστυνόμος στη Φουκουσίμα, και εστάλη σε έναν φίλο του στην πατρίδα του. Δημοσιεύθηκε στο New America Media στις 19 Μαρτίου 2011. Αποτελεί μαρτυρία για τη δύναμη του πνεύματος των Ιαπώνων, αλλά και ένα ενδιαφέρον «στιγμιότυπο» ζωής κοντά στο κέντρο της Ιαπωνικής κρίσης, το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα.

            Η επιστολή μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον αρχισυντάκτη του New America Media, Andrew Lam, συγγραφέα μεταξύ άλλων του East Eats West: Writing in Two Hemispheres.

Αδελφέ μου,

Πως είσαι εσύ και η οικογένειά σου; Τις τελευταίες μέρες εδώ όλα είναι ένα χάος. Όταν κλείνω τα μάτια μου, βλέπω νεκρά σώματα. Όταν τα ανοίγω, βλέπω πάλι νεκρά σώματα. Πρέπει όλοι μας να δουλεύουμε 20 ώρες τη ημέρα. Θα ήθελα η κάθε ημέρα να είχε 48 ώρες, για να συνεχίζουμε να βοηθάμε και να σώζουμε τον κόσμο. Είμαστε χωρίς νερό και ηλεκτρικό, και τα αποθέματα φαγητού έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Και με το που καταφέρνουμε να μετακινήσουμε τους πρόσφυγες από το ένα σημείο στο άλλο, έρχονται καινούργιες διαταγές να τους πάμε ακόμα παραπέρα.

Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι στη Φουκουσίμα, περίπου 25 χλμ. μακριά από το πυρηνικό εργοστάσιο. Έχω τόσα πολλά να σου πω, που αν τα έγραφα είμαι σίγουρος ότι θα έβγαινε ολόκληρο μυθιστόρημα για τις ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές σε στιγμές κρίσης.

Ο κόσμος έχει παραμείνει ήρεμος. Η αίσθηση αξιοπρέπειας και σωστής συμπεριφοράς που έχουν είναι πολύ καλή, γι’ αυτό και τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο θα μπορούσαν να είναι. Αλλά, σε μια εβδομάδα από τώρα, δεν μπορώ να εγγυηθώ ότι θα είμαστε ακόμη σε θέση να προσφέρουμε προστασία και τάξη. Άνθρωποι είναι κι αυτοί. Κι όταν η πείνα και η δίψα ξεπεράσουν την αξιοπρέπεια, τότε θα κάνουν, δεν ξέρω, αυτό που θα πρέπει να κάνουν. Η κυβέρνηση προσπαθεί να στείλει προμήθειες μέσω αέρος, τροφή και φάρμακα, αλλά είναι σαν να ρίχνεις μια χούφτα αλάτι στον ωκεανό.

Αδελφέ μου, μου έτυχε και κάτι πραγματικά συγκινητικό, με ένα μικρό Ιαπωνεζάκι, που έδωσε σε μένα τον ενήλικα μάθημα ζωής για το πώς να συμπεριφέρομαι σαν άνθρωπος.

Χθες το βράδυ, με έστειλαν σε ένα σχολείο να βοηθήσω μια φιλανθρωπική οργάνωση να μοιράσει φαγητό στους πρόσφυγες. Η ουρά ήταν στριφογυριστή και τεράστια. Κάποια στιγμή εντόπισα ένα μικρό αγόρι, περίπου 9 ετών. Φορούσε ένα T-shirt  και ένα σορτσάκι. Το κρύο όλο και μεγάλωνε, και το αγοράκι ήταν ακριβώς στο τέλος της ουράς. Σκέφτηκα ότι μέχρι να έρθει η σειρά του, δεν θα έχει μείνει καθόλου φαγητό. Πήγα κοντά του και του μίλησα. Μου είπε ότι ήταν στο σχολείο όταν έγινε ο σεισμός.

Ο πατέρας του δούλευε εκεί κοντά και οδηγούσε προς το σχολείο. Ο μικρός είχε ήδη φτάσει στο μπαλκόνι του τρίτου ορόφου του σχολείου, όταν είδε το τσουνάμι να παρασύρει το αυτοκίνητο του πατέρα του.

Τον ρώτησα για τη μητέρα του. Είπε ότι το σπίτι τους βρίσκονταν ακριβώς δίπλα στην παραλία και ότι η μητέρα του και η μικρή του αδελφή το πιθανότερο θα είναι να μην επέζησαν. Γύρισε το κεφάλι του αλλού και σκούπισε τα δάκρυα όταν ρώτησα για τους συγγενείς του. Ο μικρούλης έτρεμε από το κρύο και έτσι έβγαλα και του έδωσα το μπουφάν μου που φορούσα. Τότε ήταν που έπεσε η σακούλα με το συσσίτιο μου. Το σήκωσα και του το έδωσα. «Όταν έρθει σειρά σου, μπορεί να έχει τελειώσει το φαγητό. Πάρε τη μερίδα μου. Εγώ έχω ήδη φάει. Πάρε την να την φας εσύ.»

Το αγοράκι πήρε τη σακούλα και υποκλίθηκε. Νόμιζα ότι θα έτρωγε αμέσως, αλλά δεν το έκανε. Πήρε τη σακούλα με το φαγητό και πήγε και την εναπόθεσε στην αρχή της γραμμής, εκεί που ήταν συγκεντρωμένο όλο το φαγητό για διανομή.

Σοκαρίστηκα. Τον ρώτησα γιατί δεν έφαγε και έβαλε τη σακούλα μαζί με τα άλλα φαγητά. Και μου λέει: «Γιατί βλέπω πολλούς άλλους πολύ πιο πεινασμένους από μένα. Αν τη βάλω εκεί, τότε θα μοιραστεί ισότιμα». Όταν το άκουσα αυτό πήγα και στάθηκα παραπέρα, γιατί δεν ήθελα να με δει ο κόσμος να κλαίω. Η κοινωνία που μπορεί να εμφυσήσει σε ένα εννιάχρονο παιδί την έννοια της θυσίας για το ευρύτερο καλό, πρέπει να είναι μια σπουδαία κοινωνία,  σπουδαίος λαός.

Σου έγραψα δυο γραμμές για να στείλω τις ευχές μου σε σένα και στην οικογένεια σου. Πρέπει να επιστρέψω στην βάρδια μου.

Ha Minh Thanh